Rozmowa o doradztwie zawodowym w edukacji
Autorzy: Karolina Cebula i Rafał Malczewski
Cztery studentki V roku ekonomii na UJK wzięły udział w konkursie drużynowym Team Project w ramach projektu Digital Simulator for Enterperenuerial Finance FINANCEn_LAB. Iza, Daria, Magda i Karina zajęły w nim pierwsze miejsce za swój projekt pt. Create YOUR Future.
Dwie osoby z redakcji „Presika” miały okazję przeprowadzić rozmowę z laureatkami konkursu. Wstępny wywiad do artykułu przeprowadziliśmy w biurze Akademickiego Biura Karier, którego członkowie również brały udział w ciekawej dyskusji. Zacznijmy jednak od samego początku – Panie znały się już wcześniej, jednak szczególną więź, o której nam opowiedziały, powstała i umocniła się na przestrzeni trwania przygotowania projektu jakim jest Create YOUR Future. Aplikacja miałaby pomóc młodym osobom przy podejmowaniu decyzji o swojej karierze, a także w znaczący sposób przekazywałaby informacje na temat rynku pracy, dostępności oraz naborów w danych zawodach, często mniej znanych. Sama idea jest połączeniem dwóch pomysłów na zaprojektowanie aplikacji, która – łączy budowanie świadomości na temat samego rynku pracy i decyzji zawodowych, a także umożliwi bezpośredni kontakt z pracodawcą (możliwe praktyki czy staże na danym stanowisku, żeby sprawdzić się w danej profesji). Ważnym czynnikiem było doświadczenie Pań, które same miały dylemat odnośnie nakierowaniu swojej kariery w danym kierunku oraz problemy ze znalezieniem praktyk już na studiach. Stworzyły zatem aplikację, którą same by wykorzystały, żeby pomóc sobie, a przy okazji innym studentom. Sama idea jednak się rozwinęła i obejmuje aktualnie nie tylko studentów, ale też młodych ludzi – z podstawówki, liceum, technikum czy szkół zawodowych.
Technicznie aplikacja miałaby być bazą danych, w której będą zawarte informacje na temat zawodów wszelakich. Osoba chętna skorzystać z takiego narzędzia musiałyby zarejestrować się na platformie, która potem udostępnia dostęp do aplikacji, gdzie pracodawcy przesyłaliby ogłoszenia odnośnie do pracy, staży czy nawet możliwych praktyk. Co więcej, jedną z możliwości jest bezpośredni kontakt z pracodawcą, który w sprawniejszy sposób może naleźć swojego pracownika. Osoba szukająca pracy za pomocą subskrypcji miesięcznej miałby dostęp do ogłoszeń, a także kontaktu z pracodawcą. Osoby wysyłające ogłoszenia opłacałyby wstawienie na stronę danego ogłoszenia. W zamyśle projekt obejmuje całą Polskę i umożliwiałby lepszą budowę świadomości przyszłych pracowników o rynku pracy, a pracodawca mógłby znaleźć już ukierunkowaną osobę, posiadającą odpowiednie na dane stanowisko kompetencje.
W trakcie rozmowy poruszyliśmy również ważny, aczkolwiek mało rozpowszechniony temat doradztwa zawodowego. Panie przyznały, że jednym z problemów jest brak takiego przedmiotu w trakcie edukacji – lub pojawienie się doradztwa zawodowego, lecz w nieodpowiednie jego prowadzenie. Laureatki same spotkały się z takim przedmiotem w swojej karierze szkolnej, jednak przyznały, że nie miało to na nich większego wpływu, głównie przez brak dobrze wyszkolonej do tego kadry albo złego prowadzenia przez traktowanie doradztwa zawodowego jako przedmiotu dodatkowego. Pojawia się zatem problem w samym systemie, który nie jest przystosowany i nie uwzględnia pomocy młodym ludziom w nakierowaniu swojej wizji na przyszłą karierę. Młodzi nie mając świadomości o rynku pracy czy nawet ulegają wizjom swoich rodziców, którzy popychają swoje pociechy w danym kierunku rozwoju.
My też chciałybyśmy budować taką świadomość, że to nie tylko te studia i tak dalej, i tak dalej, tylko naprawdę można się odnaleźć w innych zawodach. I to właśnie nie koniecznie po studiach, no bo to jest ta edukacja formalna, ale tak naprawdę człowiek nawet na fryzjerkę się uczy.
Takie stwierdzenie padło z ust jednej z naszych rozmówczyń. Panie wspomniały o problemie związanym też z pewną gloryfikacją studiów i pomijaniem lub umniejszaniem roli zawodów, które też są istotne w naszym społeczeństwie, a czasami przynoszą większe zyski, niż kierunek obrany po studiach. Dla przykładu można podać zawody takie jak – elektryk, hydraulik, mechanik, kosmetyczka czy wspomniany już fryzjer, gdzie doświadczenie i umiejętności okazują się znacznie bardziej istotne od procesu edukacji do tego zawodu.
Nasz pomysł wziął się z życia, bo my to dostrzegamy i stykamy się z tym każdego dnia. Teraz jesteśmy na studiach i same zapewne będziemy miały z tym problem po ukończeniu naszego kierunku.
Zatem jak widzimy, sama problematyka jakiej się podjęły nasze rozmówczynie przy tworzeniu swojego projektu, wywodzi się głównie z życia i obserwacji, jakiej same dokonały na przestrzeni swoich lat edukacji. Teraz jednak znalazły sposób, który mógłby pomóc przy budowaniu świadomości o rynku pracy, a także doprowadzić niektórych do refleksji nad tym, że sam rynek nie jest tak ograniczony i każdy może znaleźć pracę, która sprawi im przyjemność. Do tego jednak potrzebna jest wczesna edukacja – w formie rozbudowanego planu doradztwa zawodowego – a także daniu narzędzi przyszłym pracownikom do tego, aby same mogły zdobyć informację od pracowników z danej branży czy nawet pracodawców. Katalog możliwości dałby również wgląd na to jaki zawód w ogóle dana osoba mogłaby wybrać, jeżeli sama nie jest tak rozeznana na rynku i przy pomocy takiego projektu mogłaby pogłębić swoją wiedzę na temat mniej znanego zawodu.
W ramach podsumowania należy przyznać, że Iza, Daria, Magda i Karina wykazały się empatią, a także sporym nakładem pracy, żeby pomóc nie tylko sobie, innym studentom, ale już nawet najmłodszym, którzy we wczesnym okresie mogłyby się dokształcić w tak ważnym odnośnie ich przyszłości temacie. Aktualnie bez znacznie rozwiniętego doradztwa zawodowego w systemie edukacji brakuje im narzędzi do świadomego poruszania się po rozległym i często skomplikowanym systemie rynku pracy. Jednakże każdy może znaleźć dla siebie odpowiednie miejsce. Jak do tej pory możemy jedynie szerzyć obraną w tym artykule tematykę i liczyć na zmiany w lepszym kierunku, a także trzymać kciuki za projekt Create YOUR Future, prowadzony przez osoby tak ambitne, pracowite oraz wykazujące się ogromem chęci przy wprowadzeniu realnych zmian, jak i ułatwień.
My również dziękujemy samemu Akademickiemu Biuru Karier, które zorganizowało oraz zapoznało nas z tak niezwykłymi osobami, a co więcej jako instytucja działająca przy UJK jest dla studentów namiastką, jak i pomocą przy kształtowaniu, wybieraniu i edukacji na, być może niszowy, temat doradztwa zawodowego oraz dokonywania wyborów, jeżeli chodzi o naszą przyszłą karierę. Czytelników zaś zapraszamy do pogłębienia tak ważnego tematu, bo przecież jest tak bliski każdemu z nas.
Zdjęcia zrobione oraz udostępnione przez Akademickie Biuro Karier