Inte­li­gen­cja emo­cjo­nal­na (emo­tio­nal quotient — EQ) to zdol­ność czło­wie­ka do roz­po­zna­wa­nia i nazy­wa­nia wła­snych oraz cudzych sta­nów emo­cjo­nal­nych. 

Inte­li­gen­cja emo­cjo­nal­na jest to zespół cech, róż­ne­go rodza­ju uzdol­nień takich jak zdol­ność moty­wa­cji i wytrwa­łość w dąże­niu do celu mimo nie­po­wo­dzeń, umie­jęt­ność pano­wa­nia nad popę­da­mi i odło­że­nia na póź­niej ich zaspo­ko­je­nia, regu­lo­wa­nia nastro­ju i nie pod­da­wa­nia się zmar­twie­niom upo­śle­dza­ją­cym zdol­ność myśle­nia, wczu­wa­nia się w nastro­je innych osób i opty­mi­stycz­ne­go patrze­nia w przy­szłość. Jest to zdol­ność do radze­nia sobie ze stre­sem, sku­tecz­ne pano­wa­nie nad taki­mi emo­cja­mi i nastro­ja­mi jak strach, gniew, depre­sja, zdol­ność do moty­wo­wa­nia sie­bie w zmie­nia­ją­cym się śro­do­wi­sku emo­cjo­nal­nym, jak i zdol­ność do moty­wo­wa­nia innych.

Obej­mu­je rów­nież radze­nie sobie z emo­cja­mi wła­sny­mi oraz innych osób, będąc tym samym bar­dzo istot­ną i pożą­da­ną kom­pe­ten­cją społeczną.

Inte­li­gen­cja emo­cjo­nal­na to bar­dzo waż­ny ele­ment wypo­sa­że­nia oso­bo­wo­ścio­we­go czło­wie­ka. Zdol­ność ta pozwa­la nam tym samym na pod­sta­wo­wą pra­cę na emo­cjach, jaką jest roz­po­zna­wa­nie ich. Jak bowiem mie­li­by­śmy funk­cjo­no­wać bez umie­jęt­no­ści nazy­wa­nia tego, co czujemy? 

Gole­man okre­ślał inte­li­gen­cję emo­cjo­nal­ną jako zdol­ność do:

„roz­po­zna­wa­nia, zro­zu­mie­nia oraz zarzą­dza­nia wła­sny­mi emo­cja­mi, roz­po­zna­wa­nia, zro­zu­mie­nia i wpły­wa­nia na emo­cje innych”.

W sen­sie prak­tycz­nym ozna­cza to zro­zu­mie­nie zacho­wa­nia innych i same­go sie­bie pod wpły­wem emo­cji ale rów­nież zarzą­dza­nie wła­sny­mi emocjami.

Inte­li­gen­cja emo­cjo­nal­na pozwa­la bez wąt­pie­nia budo­wać sil­niej­sze rela­cje, odno­sić suk­ce­sy w szko­le i pra­cy oraz osią­gać cele zawo­do­we i oso­bi­ste. Może rów­nież pomóc zmie­nić inten­cje w dzia­ła­nie i podej­mo­wać świa­do­me decy­zje doty­czą­ce tego, co jest dla nas najważniejsze. 

Inte­li­gen­cja emo­cjo­nal­na jest powszech­nie defi­nio­wa­na przez czte­ry głów­ne cechy: 

• Zarzą­dza­nie sobą – dzię­ki tej umie­jęt­no­ści jesteś w sta­nie kon­tro­lo­wać impul­syw­ne uczu­cia i zacho­wa­nia, zarzą­dzać swo­imi emo­cja­mi w zdro­wy spo­sób, podej­mo­wać ini­cja­ty­wę, wywią­zy­wać się ze zobo­wią­zań i dosto­so­wy­wać się do zmie­nia­ją­cych się okoliczności. 
• Samo­świa­do­mość – roz­po­zna­jesz wła­sne emo­cje i ich wpływ na myśli i na swo­je zacho­wa­nie. Znasz swo­je moc­ne i sła­be stro­ny oraz wie­rzysz w same­go siebie. 
• Świa­do­mość spo­łecz­na – czy­li bycie empa­tycz­nym. Potra­fisz rozu­mieć emo­cje, potrze­by i oba­wy innych ludzi, wychwy­ty­wać sygna­ły emo­cjo­nal­ne, czuć się dobrze spo­łecz­nie i roz­po­zna­wać dyna­mi­kę wła­dzy w gru­pie lub organizacji. 
• Zarzą­dza­nie rela­cja­mi – wiesz jak roz­wi­jać i utrzy­my­wać dobre rela­cje, jasno komu­ni­ko­wać się, inspi­ro­wać i wpły­wać na innych, dobrze pra­co­wać w zespo­le i zarzą­dzać konfliktami.

Poję­cie inte­li­gen­cji emo­cjo­nal­nej wpro­wa­dzo­ne zosta­ło do psy­cho­lo­gii przez Danie­la Gole­ma­na. Gole­man uznał, że ludzie inte­li­gent­ni emo­cjo­nal­nie są szczę­śliw­si i łatwiej osią­ga­ją suk­ces, a inte­li­gent­ne­go prze­ży­wa­nia emo­cji moż­na się nauczyć.