Walen­tyn­ki – obcho­dzo­ne 14 lute­go – to świę­to, któ­re wią­że się z miło­ścią, ser­cem i roman­ty­zmem. Cho­ciaż dzi­siaj jest koja­rzo­ne głów­nie z wymia­ną kar­tek walen­tyn­ko­wych, kwia­tów i sło­dy­czy, posia­da zaska­ku­ją­co boga­tą histo­rię i ma swo­je korze­nie w daw­nych tra­dy­cjach.
 
Świę­ty Walen­ty – Patron Zakochanych

Począt­ków obcho­dze­nia walen­ty­nek moż­na doszu­ki­wać się już w cza­sach sta­ro­żyt­ne­go Rzy­mu. Jed­nak bar­dziej szcze­gó­ło­we powią­za­nie z obec­nym świę­tem odnaj­dzie­my w posta­ci Świę­te­go Walen­te­go, któ­ry żył w III wie­ku. Wie­le legend ota­cza postać tego męczen­ni­ka, ale naj­czę­ściej przed­sta­wia­ny jest jako kapłan lub biskup, któ­ry słu­żył w cza­sach pano­wa­nia cesa­rza Clau­diu­sa II.

Według jed­nej z legend, Clau­dius II zaka­zał nie­któ­rym mło­dym męż­czy­znom wstę­pu do armii, uwa­ża­jąc że będą lep­szy­mi żoł­nie­rza­mi, jeśli nie będą zwią­za­ni miło­ścią lub posia­da­niem wła­snej rodzi­ny. Świę­ty Walen­ty jed­nak nie zga­dzał się z tym zaka­zem i nadal cele­bro­wał ślu­by mał­żeń­skie dla mło­dych par. Za swo­ją odwa­gę i nie­po­słu­szeń­stwo wobec cesa­rza został ska­za­ny na śmierć poprzez ścięcie.

Przed swo­ją egze­ku­cją Walen­ty, według legen­dy, wysłał za pośred­nic­twem straż­ni­ka wię­zie­nia list do cór­ki, w któ­rym został zawi­nię­ty żół­ty kro­kus. List sam zawie­rał w sobie tyl­ko dwa kon­kret­ne sło­wa „od Walen­te­go”. Choć ta opo­wieść może być jed­ną z wie­lu, to wła­śnie ten gest uwa­ża­ny jest za pier­wo­wzór współ­cze­snej wymia­ny walen­tyn­ko­wych kar­tek.
 
Walen­ty­nek w Śre­dnio­wie­czu i Renesansie

W śre­dnio­wie­czu, w Euro­pie, popu­lar­ne sta­ło się prze­ko­na­nie, że 14 lute­go to dzień, kie­dy pta­ki zaczy­na­ją swo­je zalo­ty. Zako­cha­ni zaczę­li uzna­wać tę datę za szcze­gól­nie roman­tycz­ną i wymie­niać się miło­sny­mi not­ka­mi oraz drob­ny­mi upominkami.

W cza­sach rene­san­su w Wiel­kiej Bry­ta­nii zaczę­to orga­ni­zo­wać, tzw. „Walen­tyń­skie Bale”, na któ­rych pary tań­czy­ły i świę­to­wa­ły miłość. Poja­wia­ły się rów­nież spe­cjal­ne walen­tyn­ko­we pre­zen­ty, takie jak ręka­wicz­ki czy kwiaty.

Ewo­lu­cja obcho­dów walen­ty­nek w nowożytności

W XVIII wie­ku walen­tyn­ki zaczę­ły być powszech­nie obcho­dzo­ne w Wiel­kiej Bry­ta­nii. Popu­lar­ność świę­ta szyb­ko prze­kro­czy­ła gra­ni­ce kra­ju, docie­ra­jąc do innych kra­jów euro­pej­skich. Wraz z roz­wo­jem dru­ku i pro­duk­cji maso­wej, poja­wi­ły się pierw­sze walen­tyn­ki w for­mie kar­tek, zdo­bio­ne ser­ca­mi, kwia­ta­mi i roman­tycz­ny­mi wierszami.

W XIX w. w Sta­nach Zjed­no­czo­nych roz­po­czę­ła się maso­wa pro­duk­cja kar­tek walen­tyn­ko­wych, a prze­mysł zwią­za­ny z tym świę­tem zaczął się dyna­micz­nie roz­wi­jać. Dziś walen­tyn­ki są jed­nym z naj­po­pu­lar­niej­szych świąt w kalen­da­rzu han­dlo­wym, a ich obcho­dy obej­mu­ją nie tyl­ko wymia­nę kar­tek, ale tak­że kwia­tów, cze­ko­la­dek, plu­szo­wych misiów i innych roman­tycz­nych prezentów.

Współ­cze­sne walen­tyn­ki to zatem owoc ewo­lu­cji wie­lu tra­dy­cji, sym­bo­li­zu­ją­cych miłość i roman­tyzm. Bez wzglę­du na ich począt­ki, świę­to to nadal przy­po­mi­na nam o sile uczuć i zna­cze­niu bli­sko­ści dru­giej oso­by w naszym życiu.