Przejdź do treści

Postanowienia noworoczne

Autor: K. Cebula

Nad­szedł nowy rok, a wraz z nim czas reali­za­cji nowo­rocz­nych postanowień. 

Zamknię­cie sta­re­go roz­dzia­łu, szan­sa na zmia­ny — nadzie­ja i eks­cy­ta­cja z nimi zwią­za­na. Prze­ko­na­nie, że wej­ście w Nowy Rok jest odpo­wied­nim momen­tem na reali­za­cję posta­no­wień, któ­re od dłuż­sze­go cza­su zaprzą­ta­ły gło­wę, ale nie mie­li­śmy pre­tek­stu, aby zacząć TU I TERAZ.

Jakie posta­no­wie­nia nowo­rocz­ne skła­da­ją Polacy?

Bada­nia son­da­żo­we wyko­na­ne 17 grud­nia 2021 r. przez fir­mę Uni­ted Surveys dla DGP oraz RMF FM na 1000 peł­no­let­nich miesz­kań­cach Pol­ski, wyka­zu­ją, że więk­szość oby­wa­te­li rezy­gnu­je ze skła­da­nia posta­no­wień nowo­rocz­nych —  naj­czę­ściej oso­by po 50 roku życia dekla­ro­wa­ły ich brak. Pozo­sta­li jed­nak wie­rzą, że posta­no­wie­nia nowo­rocz­ne, dopro­wa­dzą do osią­gnię­cia zało­żo­ne­go celu. Wśród naj­czę­ściej wymie­nia­nych przez respon­den­tów, moż­na wyróż­nić: poświę­ca­nie więk­szej ilo­ści cza­su rodzi­nie (23,6%), pro­wa­dze­nie aktyw­niej­sze­go try­bu życia (22%), oszczę­dza­nie (21,4%), częst­sze obco­wa­nie z kul­tu­rą [czy­ta­nie ksią­żek, uczest­nic­two w wyda­rze­niach kul­tu­ral­nych], (18,9%), polep­sze­nie sytu­acji zawo­do­wej (18%), przej­ście na die­tę (17,7%), rzu­ce­nie pale­nia (11,1%). Obok powie­la­nych corocz­nie posta­no­wień, zna­la­zło się nowe, chęć zaszcze­pie­nia się, za czym opo­wie­dzia­ło się 4% badanych.

… ale czy zakoń­czą się osią­gnię­ciem celu?

Nie­ste­ty, posta­no­wie­nia nowo­rocz­ne mają skłon­ność do koń­cze­nia się nie­po­wo­dze­niem. Wyni­ka to ze sta­wia­nia zbyt roz­le­głych, nie­re­al­nych celów. Nie­któ­re z nich wyni­ka­ją z pre­sji oto­cze­nia, wytwo­rzo­nych wzor­ców i nie mają związ­ku z oso­bi­sty­mi prze­ko­na­nia­mi, war­to­ścia­mi lub inte­re­sa­mi, w kon­se­kwen­cji mają więk­szą szan­sę na poraż­kę. Dla tych, któ­rzy zde­cy­do­wa­li się sta­wić czo­ło nowym wyzwa­niom w nowym roku, ist­nie­je kil­ka porad:

  • Nie twórz zbyt dłu­gich list celów do osiągnięcia.
  • Pla­nuj rze­czy, któ­re będą moż­li­we do zrealizowania.
  • Pre­cy­zuj swo­je postanowienia.
  • Zapisz swo­je posta­no­wie­nia – jeśli uwa­żasz to za słusz­ne, poin­for­muj o posta­no­wie­niu bli­skie oso­by. Reali­za­cja posta­no­wie­nia jest bar­dziej praw­do­po­dob­na, gdy zade­kla­ru­je­my ją publicznie.
  • Reali­zuj posta­no­wie­nia stopniowo.
  • Wyznacz sobie nagro­dę „za postę­po­wa­nie zgod­nie z postanowieniem”

Skła­da­nie posta­no­wień – prak­ty­ko­wa­ne od cza­sów starożytnych?

Tra­dy­cja skła­da­nia posta­no­wień nowo­rocz­nych się­ga cza­sów sta­ro­żyt­ne­go Rzy­mu. Rzy­mia­nie powie­rza­li swo­je posta­no­wie­nia (głów­nie obiet­ni­ce doty­czą­ce dobre­go postę­po­wa­nia), zgod­nie z mito­lo­gicz­ny­mi wie­rze­nia­mi, bogu począt­ków i koń­ców — Janu­so­wi, do cza­su aż Rzym stał się kra­jem chrześcijańskim.

Czy­ni­ło go to opie­ku­nem tego, co tako­wy — począ­tek i koniec — posia­da, dla­te­go utoż­sa­mia się go nie­mal ze wszyst­kim, tak­że z nadzie­ją zwią­za­ną z Nowym Rokiem i wspo­mnie­niem o roku minio­nym. Przed­sta­wia­no go jako męż­czy­znę o dwóch twa­rzach, zwró­co­nych w prze­ciw­ne stro­ny. Czę­sto jed­na z nich przed­sta­wia­ła star­ca, nato­miast dru­gą mło­dą oso­bę, co sym­bo­li­zo­wa­ło roz­dar­cie mię­dzy prze­szło­ścią a przy­szło­ścią. Uwi­dacz­nia to, w jak dużym stop­niu tra­dy­cje śre­dnio­wiecz­ne mają wpływ na dzi­siej­szą kul­tu­rę  prze­cież zazwy­czaj, wła­śnie w okre­sie nowo­rocz­nym, „sta­ry rok” uka­zy­wa­ny jest pod posta­cią pod­sta­rza­łe­go męż­czy­zny, a nowy, w spo­sób przeciwny. 

 

To wła­śnie od imie­nia boga pocho­dzi nazwa pierw­sze­go mie­sią­ca w roku — Janu­arius. Decy­zja Juliu­sza Ceza­ra, o tym, że od 1 stycz­nia po 46 r. p.n.e. zacznie obo­wią­zy­wać kalen­darz juliań­ski, zapo­cząt­ko­wa­ła obcho­dy na cześć boga Janu­sa. Pierw­sze­go dnia roku Rzy­mia­nie świę­to­wa­li, a ofia­ry skła­da­li wła­śnie Janu­so­wi, chcąc zagwa­ran­to­wać sobie pomyśl­ny Nowy Rok.