Przejdź do treści

Fajerwerki w Nowy Rok

Autor: J. Jaros

Tra­dy­cja pusz­cza­nia fajer­wer­ków wraz z nadej­ściem nowe­go roku to tra­dy­cja, któ­ra się­ga już 206 roku p.n.e. Fajer­wer­ki wyna­le­zio­no w Chi­nach, a ich pier­wot­ne zasto­so­wa­nie mia­ło osią­gnąć efekt dźwię­ko­wy, a nie wizu­al­ny. Wie­rzo­no wte­dy bowiem, że gło­śny huk docho­dzą­cy z pod­pa­la­nych tub bam­bu­so­wych odstra­sza złe duchy. Pierw­sze poka­zy fajer­wer­ków cie­szy­ły się dużym powo­dze­niem, któ­re urzą­dza­no na dwo­rze cesar­skim.
Z cza­sem zyska­ły swo­ją popu­lar­ność rów­nież w innych regio­nach ziemi.

Obec­nie fajer­wer­ki są uży­wa­ne głów­nie w celach wido­wi­sko­wo-roz­ryw­ko­wych do uświet­nie­nia róż­nych uro­czy­sto­ści, takich jak obcho­dy dnia miast, kon­cer­ty, wese­la, impre­zy fir­mo­we, czę­sto w połą­cze­niu z muzy­ką. Naj­czę­ściej jed­nak uży­wa­my ich do obcho­dów syl­we­stra, aby o pół­no­cy przy­wi­tać nimi nowy rok.

Fajer­wer­ki, choć są świet­ną roz­ryw­ką dla młod­szych i star­szych widzów, to nio­są jed­nak ze sobą wie­le nie do koń­ca pozy­tyw­nych konsekwencji.

FAJERWERKI SZKODLIWE DLA ZWIERZĄT

Obcho­dy Nowe­go Roku fajer­wer­ka­mi są szcze­gól­nie szko­dli­we dla zwie­rząt tych domo­wych, jak i rów­nież dzi­kich. Orga­ni­za­cje zaj­mu­ją­ce się zwie­rzę­ta­mi upo­mi­na­ją co roku, aby zaprze­stać tej tra­dy­cji z racji na ich pod­opiecz­nych. Gło­śny dla nas huk spo­wo­do­wa­ny wystrza­łem fajer­wer­ków dla zwie­rząt jest odczu­wal­ny 10, a nawet 20 razy bardziej.

Bez­dom­ne zwie­rzę­ta są czę­sto póź­niej znaj­do­wa­ne udu­szo­ne w pło­tach lub uto­pio­ne w rze­kach i jezio­rach, ponie­waż bie­gną na oślep, aby tyl­ko uciec przed hała­sem, któ­re­go nie rozumieją.

Zwie­rzę­ta, któ­re są w domach, rów­nież nara­żo­ne są na ogrom­ny stres, któ­ry może zakoń­czyć się zawa­łem ser­ca. Nale­ży pamię­tać, aby swo­je­mu zwie­rza­ko­wi przy­go­to­wać bez­piecz­ne miej­sce, w któ­rym będzie mógł się skryć pod­czas feral­nej dla nie­go nocy. Może być to ciem­ne małe pomiesz­cze­nie np. łazien­ka, w któ­rej pusz­cza­na jest spo­koj­na muzy­ka zagłu­sza­ją­ca hała­sy z zewnątrz.

Fajer­wer­ki powo­du­ją rów­nież zagro­że­nie dla dzi­kich zwie­rząt. Efek­ty świetl­ne i hałas pło­szą, je co może spo­wo­do­wać, że pod­czas uciecz­ki mogą wpaść pod jadą­cy samo­chód, ale tak­że wywo­łu­ją pani­kę wśród pta­ków, któ­re zry­wa­ją się do lotu w ciem­no­ściach i giną wsku­tek stre­su lub ude­rzeń o budyn­ki i drze­wa. Odłam­ki fajer­wer­ków zosta­ją rów­nież spo­ży­wa­ne przez zwie­rzę­ta, co powo­du­je zatrucie.

Pamię­taj­my, chwi­lo­wa zaba­wa, któ­ra dla nas jest przy­jem­na, dla zwie­rząt może zakoń­czyć się trwa­łym ura­zem lub, co gor­sza, śmiercią. 

URAZY I PODPALENIA

Czę­sto ofia­ra­mi wypad­ków w syl­we­strach są dzie­ci oraz oso­by znaj­du­ją­ca się pod wpły­wem alko­ho­lu. Popa­rze­nia, zła­ma­nia, ampu­ta­cja pal­ca czy też uszko­dze­nia słu­chu i wzro­ku są czę­stym powo­dem nie­od­po­wied­nie­go uży­wa­nia fajer­wer­ków przez oso­by do tego nie­upo­waż­nio­ne. W pol­skim pra­wie fajer­wer­ki mogą być uży­wa­ne tyl­ko pod­czas jed­nej syl­we­stro­wej nocy o wyzna­czo­nej godzi­nie oraz w tere­nie nie­za­bu­do­wa­nym tyl­ko pod nad­zo­rem oso­by doro­słej. Nie­ste­ty prze­pi­sy te nie są prze­strze­ga­ne, przez co czę­sto docho­dzi do ura­zów cia­ła i pod­pa­leń aut lub miesz­kań. Nie­let­ni rów­nież czę­sto zaopa­tru­ją się
w fajer­wer­ki, nie wie­dząc jak obcho­dzić się, z nimi ostroż­nie. Wbrew pozo­rom hałas wytwa­rza­ny przez fajer­wer­ki może rów­nież nie­ko­rzyst­nie wpły­wać na zdro­wie. Stres nim wywo­ła­ny zagra­ża głów­nie oso­bom cho­rym i star­szym oraz małym dzie­ciom. Wybu­chy fajer­wer­ków uwal­nia­ją do śro­do­wi­ska wie­le tok­sycz­nych sub­stan­cji. Wytwo­rzo­ny przez nie dym oraz szko­dli­we pyły na dłu­go utrzy­mu­ją się nad mia­sta­mi i sta­no­wią zagro­że­nie m.in. dla osób cier­pią­cych na ast­mę. Sytu­acja ta jest zbyt mało nagła­śnia­na w mediach, a jest to poważ­ny pro­blem, któ­ry może nieść za sobą poważ­ne kon­se­kwen­cje nawet na całe życie.

ZANIECZYSZCENIE ŚRODOWISKA

Poza tok­sycz­ny­mi sub­stan­cja­mi roz­py­la­ny­mi w powie­trzu pod­czas wybu­chów fajer­wer­ków, ich uży­wa­nie rów­nież w inny spo­sób przy­czy­nia się do zatru­wa­nia śro­do­wi­ska. Po chwi­lo­wej zaba­wie pla­ce, skwe­ry i podwór­ka są pokry­te śmie­cia­mi. Pla­sti­ko­we ele­men­ty opa­ko­wań po sztucz­nych ogniach moż­na napo­tkać w mia­stach jesz­cze dłu­go po syl­we­strze, któ­re zatru­wa­ją glebę.

Po uży­wa­niu fajer­wer­ków nale­ży pamię­tać, posprzą­tać po sobie nie­bez­piecz­ne odłam­ki
i opa­ko­wa­nia, któ­re pozostawiliśmy.

ALTERNATYWY DLA FAJERWERKÓW

Sami może­my zde­cy­do­wać czy będzie­my witać nowy rok odpa­la­jąc petar­dy i fajer­wer­ki. Poka­zy sztucz­nych ogni są za to sta­łym punk­tem miej­skich imprez syl­we­stro­wych. Kosz­ty zwią­za­ne ze strze­la­niem fajer­wer­ków na dużą ska­lę pono­szą jed­nak zwie­rzę­ta i śro­do­wi­sko natu­ral­ne. Wie­le osób nie wyobra­ża sobie imprez maso­wych bez kolo­ro­we­go, roz­świe­tlo­ne­go nie­ba.  Alter­na­ty­wę dla poka­zów sztucz­nych ogni mogą sta­no­wić poka­zy lase­ro­we, któ­re są
o wie­le bez­piecz­niej­sze, gdyż nie wyda­ją tak gło­śnych dźwię­ków ani nie wytrą­ca­ją szko­dli­wych substancji.